Zaalbeheerders en lichttechnici hebben vaak heel eigen ideeën over de belichting van het podium. Met de mogelijkheden van LED-spots kom je tegenwoordig veelal een kakofonie van kleurtjes tegen. De oudere spots met gloeilampen geven vaak een erg warm licht en dan zie je ook nog dat daar weer kleurfilters voor worden gezet zodat het licht uiteindelijk bruingeel van kleur wordt. Met fotograferen wordt het dan lastig een geschikte kleurbalans te vinden.
Onze ogen corrigeren meer dan een camera
Als we zelf in de zaal zitten, dan zijn onze ogen in staat om de kleurbalans behoorlijk effectief te corrigeren. Onze ogen en hersenen weten hoe het moet zijn en passen zich aan. We zien de geel-bruine kleur niet als zodanig, maar we zien weer (bijvoorbeeld) redelijk normale huidtinten. Een fotocamera kan daar veel moeilijker mee omgaan, die neemt de kleuren op zoals ze zijn. Een camera corrigeert ook wel voor kleurbalans, maar gaat daar veel minder ver in dan onze ogen. Gevolg is dat de kleurindruk van een foto veel meer is zoals het echt was in de zaal en dan blijken de kleuren ronduit lelijk te zijn. Zie bijvoorbeeld de linkerkant van de foto hierboven het artikel, genomen tijdens de Nacht van de Literatuur met Marjan Berk in de hoofdrol. Een dergelijk beeld kan ik niet afleveren aan een klant.
Met correctie in Lightroom kun je veel goedmaken
De enige remedie: de kleurbalans corrigeren, bijvoorbeeld in Lightroom. Bij deze foto bleek dat de camera al behoorlijk naar ‘koeler’ had gecorrigeerd, naar een temperatuur van 2850 graden Kelvin. Maar dit was niet genoeg, in Lightroom heb ik de temperatuur verder verlaagd naar 2000 graden, de laagste waarde die je in Lightroom kunt instellen. Het is te zien op het rechterdeel van de foto dat daarmee de huidtinten acceptabel worden. Het huidtinten zijn nog steeds aan de ‘warme’ kant, maar zo kan ik de foto wel afleveren.
Maar je kunt niet alles corrigeren
Waar het moeilijk wordt is als er verschillende kleuren licht worden gebruikt, daar is correctie eigenlijk onmogelijk, en als je dan corrigeert geeft dat veelal een onnatuurlijk effect. Wat dan nog een kans biedt is de foto omzetten in zwart-wit, zodat alleen de intensiteit van het licht wordt benut en niet de kleur. Een andere lastige situatie die met LED-licht steeds vaker voorkomt is het gebruik van spots met een smal spectrum, waarbij van het onderwerp alleen kleuren zichtbaar zijn die overeenkomen met de kleur van het LED-licht. In dat geval zien overigens ook de toeschouwers een onnatuurlijk beeld.
Misschien kunnen lichttechnici en fotografen het samen beter maken?
Het mooiste is natuurlijk als er achteraf niet te veel gecorrigeerd hoeft te worden. En omdat zaalbeheerders en lichttechnici ook graag goeie foto’s willen ligt hier ligt een duidelijke kans op een win-win als ze bereid zijn wat meer naar fotografen te luisteren bij het instellen van de lichtkleur.